شنبه ۹ فروردین ۱۴۰۴
موسیقی کلاسیک همیشه منبع پایانناپذیری برای آهنگسازان و خوانندگان پاپ بوده است؛ هم از لحاظ غنا و سطح آثار و هم اینکه به خاطر گذشت زمان لازم از درگذشت مؤلّفانشان دیگران میتوانند آزادانه و بدون داشتن حقّ کپیرایت از آنها استفاده کنند.
۱- اثر Adagio اثر تومازو آلبینونی را بسیاری از خوانندگان خوانندهاند. من خودم کار سیسیل را که پارسال گذاشتم میپسندم ولی اجرای پراحساس لارا فابیان احتمالاً معروفترین و پربییندهترین اجرا از این اثر استثنایی باخ است.
۲- آهنگ It’s Now or Never از الویس پریسلی هم چیزی بیش از الهامگیری و عملاً کاوری کمرنگ از آهنگ O Sole Mio از ادواردو دیکاپواست. وقتی بنا به مقایسهی آهنگهای پاپ باشد معمولاً هر کاوری فاصلهی معناداری با اصل دارد ولی سطح متفاوت موسیقی کلاسیک باعث میشود آهنگهای پاپی که بر اساس آن ساخته میشوند نیز شنیدنی و ارزشمند باشند.
۳- یوکو اونو همسر باب دیلن مشغول نواختن قطعهی Moonlight Sonata از بتهوون بوده که دیلن از او میخواهد آکوردش را برعکس بنوازد و همین اساس ساخت آهنگ Beacause میشود.
۴- آهنگ Alejandro از لیدی گاگا با الهام از Csárdás ویتوریو مونتی ساخته شده است. بدون شرح.
۵- هر خواننده یا گروهی معمولاً یک اثر استثنایی دارد که دیگر کارهایش با آن سنجیده میشود. A Whiter Shade of Pale از Procol Harum از همین دست است. این آهنگ برداشتی آزاد و خلاقانه است از Ich steh mit einem Fuß im Grabe (یک پایم لب گور است) اثر جاودانهی باخ. میگویند نیما شاعر شاعران است؛ باخ نیز موسیقیدان موسیقیدانهاست. با مرور همین برگزیدهی کوتاه میتوانید به صحّت این ادّعا پی ببرید.
۶- Pavane گابریل فوره الهامبخش گروه «لیتل میکس» برای تکآهنگ بهیادماندنیشان Little Me شد. علاقمندان فوتبال شاید این برداشت الیزابت پارکر از اثر فوره را که برای جام جهانی ۹۸ ساخته شد به یاد داشته باشند.
۷- قطعهی Canon in D از یوهان پاخلبل آلمانی نیز منشأ الهام بسیاری بوده است از کایلی مینوگ (I Should Be So Lucky) تا Oasis و آهنگ Don't Look Back In Anger و Memories از گروه Maroon 5. من برداشت The Farm به نام All Together Now را ترجیح میدهم.
۸- تشخیص اینکه Lady Linda از Beach Boys بر اساس Joy Of Man's Desiring باخ ساخته شده کار سختی نیست. عرض کردم باخ همیشه مرجع قابل اطمینانی است.
۹- All by Myself اثر Eric Carmen برداشت لطیفی است از پیانو کنسرتو شماره ۲ راخمانینف. سلین دیون هم آن را اینطور بازخوانی کرده است.
۱۰- آهنگ Grace Kelly از Mika هم برداشت شاد و آزادی است از Largo al factotum روسینی.
۱۱- سرگی پروکفیف سویت عاشقانهای به نام Troica دارد که آن را برای فیلم ستوان کیجه ساخته است. Russians اثر Sting بر اساس همین سویت نوشته و اجرا شده است. موضوع ترانه به اتحاد جماهیر شوروی برمیگردد ولی بر روسیهی زمان ما و شخص پوتین هم صدق میکند. گرگ لیک برداشته آزادانهتری از آهنگ پروکفیف دارد به نام I Believe in Father Christmas.
۱۲- کمی به زمان حاضر نزدیکتر بشویم. آهنگ Goldwing بیلی آیلیش از قطعهی Hymn To Vena اثر گوستاو هولست وام گرفته شده است.
۱۳- آهنگ A Groovy Kind of Love فیل کالینز که به صدر جدول آهنگهای روز هم رفت بر اساس پیانو سوناتینو شماره ۳۵ موتزیو کلمنتی آهنگساز ایتالیایی-انگلیسی است. البتّه این آهنگ در اصل بازخوانی است که اصلش را Diane & Annita اجرا کرده بودند و توسَط Mindbenders هم خوانده شده است. آهنگهایی که در اصل بازخوانیاند ولی بیشتر به نام فردی که آن را دوباره خوانده معروف شده و نه نسخهی اصلی، نیاز به یک فهرست جداگانه و مفصّل دارد.
سعی کردم آهنگهای پاپ متنوّع باشند. البتّه برخی راک یا متالخوانها نیز به سراغ موسیقی کلاسیک رفتهاند ولی بیشترشان عملاً اثر اصلی را نابود کردهاند که با احترام اصلاً به شمار نیامدند. اگر قرار به انتخاب یک بخش از فراوردههای هنری انسان باشد که حضورش را روی این سیّاره توجیه کند، بیگمان آن فراورده آثار متنوّع موسیقی کلاسیک است.
پارسال: سیزده بازخوانی